Azmi Gök

  -Bung: sıkıntı, keder, dert, zahmet Eski Türkçe   muŋa-  “ hastalanmak,  sıkıntı  çekmek ”  fiili  ile  eş  kökenlidir.  Bu fiil  Eski Türkçe   buŋ  veya  muŋ  “ hastalık,  sıkıntı,  aptallık ”  sözcüğünden  Eski Türkçe  +(g)A-  ekiyle  türetilmiştir. Örnek; “Ötüken yir olurup arkış tirkiş ısar neng bungug yok.” “Ötüken yerinde oturup kervan, kafile gönderirsen hiçbir sıkıntın yoktur.”                                        Bilge Kağan Yazıtı Doğu Yüzü

  - Iduk: Mukaddes, Kutlu, Mübarek, Ad [1]  Kutlu  ve mübarek olan, aslında sahibinin yaptığı bir adak için saklanarak yünü kırkılmayan [2] Sütü sagılmayan [3] Yük vurulmayarakbaşıboş bırakılan [4] Salıverilen her hayvana bu ad verilir [5] Tag geçitsiz sıra dağlar. Çağdaş Türk lehçelerinde ızık, ıyık, iyik, ıtık. Şamanist Türklerde bir koruyucu ruha, binit olmak üzere salıverilen, binilmiyen, boş bırakılan at. Salıvermek, göndermek manasındaki “id-” kökünden partisiptir, “mübarek, mukaddes” anlamlarına gelir. örnek; “Türk tengrisi ıduk yiri subı anca itmiş erinç.” “Türk Tanrısı, mukaddes yeri, suyu öyle tanzim etmiştir.”                 Bilge Kağan Yazıtı Doğu Yüzü

  -İgid- , igit-: beslemek Tarihte En Eski Kaynak igdiş  "besleme, ehli hayvan veya hizmetçi" [ Divan-i Lugat-it Türk (1070) ] "hadım edilmiş köle veya hayvan" [ Divan-i Lugat-it Türk (1070) ] Önemli Not:  Bu kaynak kayıtlara geçmiş ve bu kelimenin kullanıldığı yazılı ilk kaynaktır. Kullanımı daha öncesinde sözlü olarak veya günlük hayatta yaygın olabilir. Kelime Kökeni Eski Türkçe   igid-  "hayvan veya köle beslemek, terbiye etmek" fiilinden  +Iş  sonekiyle türetilmiştir.  Örnek; “Olurupan Türk budunug yiçe itdi, yiçe igitti.” “Oturarak Türk milletini tekrar tanzim etti, tekrar besledi.”                                        Bilge Kağan Yazıtı Doğu Yüzü

  - Çıgany: Fakir yo:k çıgay “yoksul”  Budist Türkçe metinlerde yo:k sözcüğü, Köktürkçede olduğu gibi çıgay (< çıgany) sözcüğüyle birlikte “yoksul, fakir” anlamına da sahiptir.  (12) ıt toŋuz yo:k çıgay kodıkı yavız ajunka kirmegü ol “İt, domuz ve yoksul(ların bulunduğu) aşağıdaki kötü alemlere girmemeli.”  (Tot. 216-217). Yukarıdaki örneklerden de anlaşılacağı üzere yo:k sözcüğü, birlikte kullanıldığı benzer anlamlı sözcüklerle anlam alanına uygun yeni kavramları karşılayabilmiştir Örnek; “Olurupan Türk budunug yiçe itdi, yiçe igitti. Çıganyıg bay kıldı, azıg öküş kıldı.” “ Oturarak Türk milletini tekrar tanzim etti, tekrar besledi. Fakiri zengin kıldı, azı çok kıldı.” Bilge Kağan Yazıtı Doğu Yüzü

    - Kubrat-: Toplamak Kelimenin Kökeni Eski Türkçe düzenlemek, toplamak manasında. Orhun Yazıtları'nda geçen bu sözcük Muharrem Ergin tarafından bu şekilde tecüme edilmiştir. Örnek; “İlgerü kurıgaru sülep tirmiş, kubratmış.” “Doğuya batıya asker sevk edip toplamış, yığmış.”                                Bilge Kağan Yazıtı Doğu Yüzü

  -Biligsiz: Bilgisiz, cahil Türkiye Türkçesi   bilgü  “ bilme,  bilinen  şey ”  sözcüğünden  evrilmiştir.  Bu sözcük  Eski Türkçe   bil-  fiilinden  Türkiye Türkçesi  +gU  ekiyle  türetilmiştir. Daha fazla bilgi için  bil-  maddesine bakınız. Ek açıklama Eski Türkçe  bilig   ve  erken  Türkiye Türkçesi  bili   sözcüğünün  yerini  almıştır. Örnek; “Biligsiz kağan olurmış erinç, yablak kağan olurmış erinç.” “Bilgisiz kağan oturmuştur, kötü kağan oturmuştur.”                                                        Bilge Kağan Yazıtı Doğu Yüzü